Michiel de Ruyter ontvangt de jonge Prins van Oranje aan boord van de Zeven Provinciën

Na de mislukte oorlogscampagne van 1665, werd De Ruyter aangesteld als opperbevelhebber van de vloot en werden voorbereidingen getroffen voor het jaar 1666. Reeds vroeg in het voorjaar is De Ruyter aan boord gegaan van het nieuwe admiraalsschip de Zeven Provinciën. Vervolgens is hij vergezeld van een deel van het Rotterdamse contingent vanuit Goeree naar Texel gezeild, (de rendez-vousplaats voor de oorlogsvloot), waar hij op 12 april arriveerde.  Hier lagen reeds 20 schepen, alle afkomstig van Amsterdam- de grootste Admiraliteit, onder bevel van Cornelis Tromp. Dit aantal groeide de volgende dagen snel.

Het wachten op de eskaders uit Zuid Holland en Zeeland duurde lang, maar de bezoeken van vrouwen en kinderen van opvarenden en ook van zo maar belangstellende boeren en burgers uit Noord Holland, zorgde voor de nodige afleiding, al kwam het de discipline niet direct ten goede. Een groot feest gaf het bezoek van de jonge Prins van Oranje (de 15 jarige Willem III) op 16 mei 1666. Hij was gezelschap van een groot aantal vorstelijke en adellijke personen (o.a. de keurvorst van Brandenburg, zijn oom) en alle heren kwamen met groot gevolg. De reis was van Den Haag naar Den Helder over land ondernomen. Overnacht werd in Schagen. Van Den Helder ging het gezelschap de volgende dag op twee jachten naar de vloot. De geestdrift voor de prins van de kant van het Oranjegezinde scheepsvolk was enorm. Onophoudelijk werd de jonge prins toegejuicht en begroet met saluutschoten. Het gezelschap werd met veel eerbetoon ontvangen op de Zeven Provinciën. Ondertussen werd er een spiegelgevecht gehouden tussen twee fregatten en een matroos vertoonde zijn acrobatische vaardigheid door op zijn hoofd te gaan staan boven op de vlaggenstok, van de bovenbramsteng van een van de schepen. Daarna bezocht de prins de Eendracht van Aert van Es en de Hollandia van Tromp. Het gratis bier, dat in grote hoeveelheden geschonken werd deed zijn werk. De stemming was opperbest. De verzamelde scheepsmacht moet een machtig schouwspel hebben geboden’ ,..

Het was een veel sterkere scheepsmacht dan de Republiek in het voorgaande jaar onder zeil had kunnen brengen. De scheepsbouwprogramma’s die Johan de Witt in de voorafgaande 13 jaar op touw had gezet, begonnen hun vruchten af te werpen. Voor het eerst was een vloot bijeen die tegen de Engelsen was opgewassen.